Artikel van Jos Wolbertus en Marcel van Lier – Oeleskrant januari 2021

Harmoniezaal wordt de nieuwe ‘hoéskamer’ van Tegelen

Met de toekenning van de Anbi-status sprong het licht in de nadagen van 2020 definitief van oranje naar groen. Het cadeautje kon eindelijk uitgepakt worden, de champagne ontkurkt: de Harmoniezaal gaat weer open!

Harmoniezaal, zaal Thissen, beej Frans en Agelies, zaal Verstraaten. Of bij de wat oudere Tegelenaren: beej Sjtuul. Allemaal benamingen die betrekking hebben op één locatie, de Harmoniezaal aan de Posthuisstraat.

Hoewel de zaal al meer dan 120 jaar bestaat, zijn het met name de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw waar veel Tegelenaren nog vaak aan terugdenken.  Toch is er in het verleden ook veel gebeurd. Wie wat verder in het collectieve geheugen graaft, komt uit bij de bioscoop in de twintiger jaren, de verkoop van fietsen en naaimachines,  harmonie St. Cecilia die eigenaar wordt, de kerkdiensten na de brand van de kerk in 1898. Maar ook het Nederlands kampioenschap turnen en de moeilijke oorlogsjaren waarin uitbater Thei Rooskens de zaak succesvol overeind houdt.

Verser zijn de herinneringen aan de jaren waarin de zaal vol stroomde met carnavalsvierders, bekende muziekgroepen optraden en veel verenigingen er hun vaste honk hadden. De zaal aan de Posthuisstraat was het thuis voor onder andere De Snoekbaars, Harmonie Voorwaarts, de Rallyclub, D’n Oeles en de Beerpiëp. Bands als Golden Earring, The Outsiders, The Cats en de Bintangs trokken bijna wekelijks volle zalen. Met in het voorprogramma lokale helden als The Slow Cats.

Wie herinnert zich niet de volle zalen tijdens de wielerzesdaagse, de uitpuilende menigte op het Oelesprinsenbal? Twaalfhonderd bont verklede mannen en vrouwen herbergde de zaal soms, een pilsje halen was een hele toer, je jas terugvinden bij de overvolle garderobe bijna onmogelijk.

De millenniumwisseling vormde een keerpunt. Vanaf het jaar 2000 ging het van crescendo naar mineur voor de Harmoniezaal. Enkele jaren eerder was, om veiligheidsredenen, de maximale bezoekerscapaciteit al drastisch verlaagd. Er komt steeds minder volk over de vloer, verenigingen vertrekken. Een ultieme poging om van de zaal een muziekhoés te maken en daarmee bands een podium te bieden, strandt helaas na korte tijd.

Sinds 2007 ligt de feesttempel aan de Posthuisstraat er stil en verlaten bij. Het pand verloedert zienderogen en biedt een haast pijnlijke aanblik. Tot het krantenbericht in de zomer van vorig jaar. ‘Weldoener schenkt Tegelen drie panden’ luidde de kop boven het artikel in De Limburger. Een interview met Theo Verheijen, de laatste Oelesprins die in de Harmoniezaal werd uitgeroepen, die  vertelde hoe hij van een oud-ondernemer zo maar drie panden in het centrum kreeg aangeboden, waaronder dus de Harmoniezaal. Gratis en voor niks! Op voorwaarde dat de zaal weer een ontmoetingsplek zou worden, voor iedereen.

En dat is wat de twee jaar geleden voor dit doel opgerichte Stichting Cultureel Erfgoed Tegelen er ook van gaat maken, stelt Verheijen. Nu de Anbi-status is verleend en de overdracht notarieel bezegeld, kan de stichting eindelijk haar plannen ontvouwen. “De Harmoniezaal moet weer het warm kloppend hart van Tegelen worden. Een plek waar mensen samenkomen. Net als toen. Verschil is alleen dat het geen commercieel horecabedrijf wordt, maar meer een huis voor de gemeenschap met een uitgesproken sociaal-maatschappelijke en culturele functie.” “Noem het maar de ‘hoéskamer’ van Tegelen”, haakt voorzitter Gerard Fokkens in. “Dat geeft een beter beeld van wat we voor ogen hebben.”

Als de zaal en het café straks zijn opgeknapt en de kamers in het voormalige woongedeelte op de bovenverdieping heringericht als multifunctionele ruimtes, is de accommodatie volgens Theo Verheijen geschikt voor legio doeleinden. “Maar dan wel specifiek op het gebied van jeugd, ouderen, cultuur en educatie. Dat zijn de pijlers waarop we gaan bouwen. Denk aan koken voor en door ouderen, cultuurhistorische lezingen, clubjes die creatief bezig zijn, taalcursussen voor laaggeletterden en anderstaligen, jongerenwerk en huiswerkbegeleiding. Om maar een paar uiteenlopende voorbeelden te noemen. En ja, uiteraard ook voorstellingen, concerten en niet te vergeten carnavalsfeesten.”

Wat dat laatste betreft is het de bedoeling dat de Harmoniezaal vanaf volgend jaar het stokje van ’t Witte Hoés overneemt. Vastelaovend krijgt weer een permanente plek in het centrum van Tegelen, dat weer moet gaan bruisen als vanouds. Ook door het jaar heen. “We willen hierin graag samen met de cafés optrekken”, aldus Fokkens, die met klem benadrukt dat de Harmoniezaal geen concurrent van de kasteleins wil zijn. “Het is juist de bedoeling dat we elkaar versterken.”

Dat de Harmoniezaal een maatschappelijke functie krijgt, was een voorwaarde om de Anbi-status te verwerven. “Dit geeft ons als stichting financieel voldoende lucht om de exploitatie rond te krijgen. De kosten worden grotendeels gedekt door de huurinkomsten van de aangrenzende panden. Daardoor kunnen we ook activiteiten organiseren die weinig of geen geld opleveren. En voordelige tarieven hanteren voor verenigingen en organisaties die gebruik willen maken van de accommodatie.”

Voordat de deur open kan, is eerst een grondige opknapbeurt nodig. “Dat wordt zeker een hele uitdaging”, weet Verheijen. “Het moet een mix van toen en nu worden, waarin de vertrouwde sfeer van weleer samengaat met eigentijdse vormgeving en techniek. Blauwwater, het interieurbedrijf van ons bestuurslid Niels Canjels, heeft hiervoor een aansprekend plan ontworpen.”

Er is in elk geval genoeg werk aan de winkel. Gerard Fokkens: “Gelukkig krijgen we van alle kanten al hulp aangeboden. Het is fijn om te zien dat er veel steun en sympathie is vanuit de gemeenschap. Dat proefden we al in de oriënterende gesprekken die we in de afgelopen maanden links en rechts hebben gevoerd.” Ook de buurt is enthousiast, bleek tijdens een infobijeenkomst. “Eindelijk komt er weer leven in de straat, zei een bewoonster. Dit was vroeger het uitgaanscentrum van Tegelen. Daar willen we weer naar toe, een bruisende Posthuisstraat.”

De Harmoniezaal wordt dus een ‘hoéskamer’ van en voor de gemeenschap. Dat is ook de wens van de anonieme weldoener die het gebouw met naastgelegen panden aanbood om Tegelen een stukje warmte te geven, zoals Sint Maarten volgens de legende een stuk van zijn mantel afstond aan d’n erme; de patroonheilige van het dorp is niet voor niets herkenbaar in het logo van de Stichting Cultureel Erfgoed Tegelen. Die stelt de accommodatie op haar beurt beschikbaar, maar wil meer doen dan alleen faciliteren. “We gaan zelf het initiatief nemen en zorgen dat er beweging in komt. Nu hebben we alleen nog een bestuur, na de zomer komen er commissies die ideeën uitwerken en ermee aan de slag gaan.”

Opening 22 mei 2022

Na vijftien jaar is de Harmoniezaal weer open. De officiële opening vindt plaats op zondag 22 mei  2022. Meer info omtrent de opening volgt binnenkort.

Mensen die de handen uit de mouwen willen steken of op een andere manier hun steentje bijdragen, kunnen zich melden bij stichtingsvoorzitter Gerard Fokkens via mail: gerardfokkens@home.nl.